Hesperian Health Guides
ការសង្គ្រោះជីវិត តាមរយៈការថែទាំក្រោយរំលូត
វិគី ព័ត៌មាន សុខភាព > សកម្មភាពដើម្បីសុខភាពរបស់ស្ត្រី > ជំពូក ៨ ៖ ផ្ទៃពោះប្រកបដោយសុខភាព និងការសម្រាលកូនដោយសុវត្ថិភាព > ការសង្គ្រោះជីវិត តាមរយៈការថែទាំក្រោយរំលូត
មាតិកា
ស្ត្រីត្រូវការការថែទាំបន្ទាន់ ដោយមិនពន្យារពេលឡើយ
មូលហេតុមួយដែលធ្វើឲ្យស្ត្រីស្លាប់បន្ទាប់ពីរំលូតកូនដោយគ្មានសុវត្ថិភាព គឺដោយសារគាត់ឬក្រុមគ្រួសាររង់ចាំយូរពេកមុននឹងស្វែងរកជំនួយ។ មានចំណុចជាច្រើនដែលសហគមន៍អាចធ្វើបានដើម្បីជួយលើកទឹកចិត្តឲ្យប្រជាជនស្វែងរកការថែទាំបន្ទាន់ដោយមិនពន្យារពេល។
ដើម្បីស្វែងយល់ពីមូលហេតុទាំងឡាយថាហេតុអ្វីប្រជាជននៅក្នុងសហគមន៍របស់អ្នក ទទួលបានជំនួយយឺតយ៉ាវបន្ទាប់ពីរំលូតកូនគ្មានសុវត្ថិភាព ចូរព្យាយាមកែសម្រួលការពិភាក្សាអំពីការពន្យារពេល ៤យ៉ាង។
សកម្មភាពនិទានរឿងបន្ទាប់នេះ អាចជួយឲ្យក្រុមស្វែងយល់ពីសារសំខាន់នៃការស្វះស្វែងរកការថែទាំឲ្យស្ត្រីយ៉ាងឆាប់រហ័ស ប្រសិនបើគាត់មានសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ណាមួយបន្ទាប់ពីការរំលូតគ្មានសុវត្ថិភាព។ មធ្យោបាយដ៏ល្អមួយទៀត គឺឲ្យក្រុមរៀនសូត្របន្ថែមពីសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ក្រោយពេលរំលូតកូន និងពីរបៀបស្វែងរកជំនួយ។ សកម្មភាពនេះហៅថា “ល្ខោនសម្តែងសារឡើងវិញ” ពីព្រោះសាច់រឿងត្រូវបានសម្តែង២លើក ដើម្បីសួរទស្សនិកជនពីរបៀបជួយសង្គ្រោះស្ត្រី។ សូមមើលសកម្មភាព “ការបញ្ចប់ដោយភាពរីករាយ” ផងដែរដើម្បីពិចារណាពីការផ្លាស់ប្តូរ។
សកម្មភាព
ល្ខោនសម្តែងសារឡើងវិញ ៖ ការសង្គ្រោះជីវិតបន្ទាប់ពីការរំលូតកូន
ដើម្បីរៀបចំ៖ បង្កើតស្ថានភាពតានតឹងមួយសម្រាប់សញ្ញាគ្រោះថ្នាក់នីមួយ៖ ធ្លាក់ឈាម សញ្ញានៃការឆ្លងរោគ ស្ហុក និងរបួស។ បង្កើតស្ថានភាពដែលមានភាពជាក់ស្តែងសម្រាប់សហគមន៍របស់អ្នក ប៉ុន្តែកុំប្រើឈ្មោះពិត ឬសាច់រឿងដែលហាក់ដូចជាបង្ហាញមនុស្សពិតណាម្នាក់នៅក្នុងសហគមន៍។
- ណែនាំសកម្មភាព រួចរំឮកឡើងវិញជាមួយក្រុម អំពីសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ក្រោយពេលរំលូត និងថាត្រូវធ្វើដូចម្តេច (មើលទំព័របន្ទាប់ពីព័ត៌មាននេះ)។
- បង្កើតក្រុមតូចៗដែលមានគ្នា ៣ ឬ៤នាក់ ហើយផ្តល់ឲ្យក្រុមនីមួយៗនូវស្ថានភាពមួយ។ ពន្យល់ថាពួកគេនឹងសម្តែងពីសាច់រឿងនោះ ២លើក។ លើកទីមួយ ស្ត្រីមិនទទួលបានជំនួយ ហើយស្លាប់។ លើកទីពីរ ទស្សនិកជននឹងចូលធ្វើអន្តរាគមន៍ដើម្បីសង្គ្រោះស្ត្រី។ រំឮកគ្រប់គ្នាឲ្យបង្ហាញភាពអាណិតអាសូរដល់ស្ត្រីនៅក្នុងសាច់រឿង និងកុំស្តីបន្ទោស ឬប្រើសម្តីអសុរោះ។
- បន្ទាប់ពីសម្តែងពីស្ថានភាពនីមួយៗរួច តួសម្តែងឈប់ រួចសួរទស្សនិកជនថា “តើយើងគួរបានធ្វើអ្វីដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតស្ត្រី?”
- សម្តែងសាច់រឿងលើកទីពីរ ប៉ុន្តែធ្វើតាមការណែនាំរបស់ក្រុមដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតស្ត្រី។ ទស្សនិកជនដែលមានយោបល់ច្រើន អាចធ្វើជាតួសម្តែងដែលជួយសង្គ្រោះស្ត្រី។
- សម្តែងសាច់រឿងលើកទីពីរ ប៉ុន្តែធ្វើតាមការណែនាំរបស់ក្រុមដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតស្ត្រី។ ទស្សនិកជនដែលមានយោបល់ច្រើន អាចធ្វើជាតួសម្តែងដែលជួយសង្គ្រោះស្ត្រី។
សញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ក្រោយរំលូត ឬរលូត
បញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ធំបំផុត២យ៉ាង ដែលស្ត្រីប្រឈមបន្ទាប់ពីរំលូតឬរលូតកូន គឺការធ្លាក់ឈាមធ្ងន់ធ្ងរ ឬការបង្ករោគ។ បញ្ហាទាំង២នេះអាចកើតឡើងនៅពេលដែលជាលិកាផ្ទៃពោះនៅមានសេសសល់ក្នុងស្បួន ឬនៅពេលដែលស្បែនរហែកឬធ្លាយដោយវត្ថុមុតស្រួច។ ការបង្ករោគនៅក្នុងស្បូន ក៏អាចកើតឡើងនៅពេលដែលដាក់វត្ថុអ្វីមួយទៅក្នុងទ្វារមាសរបស់ស្ត្រី ហើយវត្ថុនោះមិនស្អាត(មិនស្ទេរីល)។ ស្ត្រីដែលមានសញ្ញាទាំងនេះ អាចស្លាប់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ប្រសិនបើមិនទទួលបានជំនួយវេជ្ជសាស្ត្រភ្លាម។ នៅពេលប្រជានជនស្គាល់ពីសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ ពួកគេនឹងអាចត្រៀមលក្ខណៈជួយស្ត្រីនៅពេលត្រូវការ។
អ្វីដែលត្រូវធ្វើ
នៅពេលដែលអ្នកដឹងពីសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់នៃបញ្ហានីមួយៗ មានចំណុចខ្លះដែលអ្នកអាចធ្វើខណៈពេលដឹកជញ្ជូនស្ត្រីទៅទទួលការថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រ។
ធ្លាក់ឈាមធ្ងន់ធ្ងរពីទ្វារមាស ៖ ធ្លាក់ឈាមជោគទ្រនាប់២ ក្នុងរយៈពេល១ម៉ោង, ហើយមានរយៈពេល២ម៉ោង។ ការហូរជ្រាបតិចៗប៉ុន្តែជាប់ជានិច្ច នៃឈាមពណ៌ស្រស់ ក៏ជាសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ។
សញ្ញានៃការបង្ករោគ ៖ គ្រុនក្តៅលើស 38°C (100.4°F), ញាក់, ឈឺចាប់ក្នុងពោះ, ធ្លាក់សក្លិនអាក្រក់ពីទ្វារមាស, ឬខ្សោយ។
សញ្ញានៃស្ហុក ៖ ត្រជាក់ ស្លេកស្លាំង ឬស្បែកសើម, ដកដង្ហើមញាប់ (ច្រើនជាង ៣០ដងក្នុងមួយនាទី), ចង្វាក់បេះដូងញាប់ខ្លាំង (ច្រើនជាង ១០០ដងក្នុងមួយនាទី), ខ្សោយខុសពីធម្មតា, វិលមុខ ឬធេងធោង, ហើយសូម្បីតែសន្លប់។
សញ្ញានៃរបួសនៅក្នុងរាងកាយ ៖ ឈឺចាប់ជាខ្លាំងនៅក្នុងពោះ ជាពិសេសពេលមានចលនា, រឹងពោះ, គ្មានសំឡេងនៅក្នុងពោះ, គ្រុនក្តៅ ចង្អោរ និងក្អួត, ឈឺចាប់នៅស្មាតែម្ខាងឬពីរខាង។
កាលណាស្ត្រីទទួលបានជំនួយកាន់តែឆាប់ នោះកាន់តែមានឱកាសច្រើនក្នុងការជួយសង្គ្រោះជីវិតគាត់។ ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមអំពីផលវិបាកនៃការរំលូតកូន និងពីអ្វីដែលត្រូវធ្វើ សូមមើលសៀវភៅ ទីណាស្ត្រីគ្មានវេជ្ជបណ្ឌិត ឬ សៀវភៅសម្រាប់ឆ្មប។ អ្នកក៏អាចមើល ផ្នែក “ព័ត៌មានបន្ថែម” ផងដែរ។
ការគាំទ្រស្ត្រីបន្ទាប់ពីរំលូត
ស្ត្រីអាចនឹងមានអារម្មណ៍ឆេវឆាវបន្ទាប់ការរំលូតកូន បើទោះជានាងដឹងថាបានសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវដើម្បីខ្លួនឯងនិងក្រុមគ្រួសារក៏ដោយ។ ស្ត្រីខ្លះមានអារម្មណ៍ច្របូកច្របល់ ហាក់ដូចជាធូរស្រាល ទុក្ខព្រួយ សោកសង្រេង ខុសឆ្គង និងអាម៉ាស់។ ជាញឹកញាប់ស្ត្រីក៏មានអារម្មណ៍ទុក្ខព្រួយនិងសោកសង្រេងផងដែរ នៅពេលដែលផ្ទៃពោះបានបញ្ចប់ដោយការរលូត។ អារម្មណ៍ទាំងនេះគឺជារឿងធម្មតាទេ ប៉ុន្តែការដែលត្រូវលាក់អារម្មណ៍ និងធ្វើជាមិនមានអ្វីកើតឡើង អាចធ្វើឲ្យស្ត្រីមានអារម្មណ៍កាន់តែដុនដាប។ ស្ត្រីជាច្រើនបានធូរស្រាលនៅពេលនិយាយជាមួយស្ត្រីដែលធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ដូចគ្នា។
ការធ្វើពិធីសាសនាក៏អាចជួយឲ្យស្ត្រីបំភ្លេចចោលនូវបទពិសោធន៍អាក្រក់ និងបន្តជីវិតទៅមុខទៀតផងដែរ។ ឧទាហរណ៍ ការកប់ឬដុតវត្ថុដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលូតកូន អាចតំណាងឲ្យការបិទបញ្ចប់។ នៅក្នុងសហគមន៍ខ្លះ ស្ត្រីអាចនឹងដាំដើមឈើ ឬធ្វើពិធីនៅទីសក្តិសិទ្ធិ។