ជម្លោះព្រៃឈើ

វិគី ព័ត៌មាន សុខភាព > សៀវភៅណែនាំសម្រាប់សហគមន៍ស្តីអំពីសុខភាពបរិស្ថាន > ១០. ព្រៃឈើ > ជម្លោះព្រៃឈើ

នៅក្នុងជំពូកនេ:

 

នៅក្នុងជំពូកនេ:

ដោយហេតុថាធនធានព្រៃឈើមានកំណត់ ជម្លោះតែងតែកើតឡើងរវាងប្រជាជនដែលត្រូវការប្រើប្រាស់ធនធានព្រៃឈើតាមវិធីផ្សេងៗគ្នា។ ជម្លោះក៏អាចកើតឡើងផងដែររវាងសហគមន៍ក្នុងស្រុកដែលពឹងផ្អែកលើព្រៃឈើ និងឧស្សាហកម្មក្រៅសហគមន៍ដែលចង់បានធនធានព្រៃឈើ។

ល្ខោនសង្គម

ល្ខោនសង្គមគឺជាវិធីមួយដែលប្រើប្រាស់រោងល្ខោនដើម្បីជួយប្រជាជនឲ្យពិចារណាអំពីជម្លោះនិងមូលហេតុនៃជម្លោះទាំងនោះ។ ល្ខោនសង្គមក៏អាចជួយប្រជាជនឲ្យរិះរកលទ្ធភាពផ្សេងៗដើម្បីចាត់វិធានការនិងធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ។ (មើល ល្ខោនសង្គម និង ការសម្តែងតួ។ សម្រាប់ព័ត៌មានបន្ថែម សូមមើលសៀវភៅមួយរបស់អង្គការហេស្ពឺរៀនដែលមានចំណងជើ]]ងថាHelping Health Workers Learn (ការជួយបុគ្គលិកសុខាភិបាលឲ្យរៀន)។

1. ១. បែងចែកប្រជាជនជាក្រុមតូចៗដែលមានគ្នាប្រមាណ៥នាក់ រួចផ្តល់ឲ្យក្រុមនីមួយៗនូវសេចក្តីណែនាំខ្លីមួយអំពីស្ថានភាពដែលអាចឈានដល់ជម្លោះធនធានព្រៃឈើ។ បង្កើតស្ថានភាពដោយខ្លួនឯងដែលប្រជាជនអាចជឿបាន ប៉ុន្តែចៀសវាងស្ថានភាពដែលកើតឡើងក្នុងសហគមន៍នេះព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យពួកគេអាម៉ាស់ឬខឹងសម្បារ។ ការសម្តែងនេះនឹងកាន់តែដូចការពិត ប្រសិនបើអ្នកចូលរួមតែងខ្លួននិងរៀបឆាកយ៉ាងសាមញ្ញៗនៅពេលសម្តែង។

2. ២. ប្រាប់ក្រុមនីមួយៗឲ្យប្រើពេលវេលា១៥ទៅ២០នាទីក្នុងការរៀបចំការសម្តែងល្ខោនសង្គមមួយដែលមានរយៈពេល៥នាទី។ លើកទឹកចិត្តឲ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាសម្តែងក្នុងផ្នែកណាមួយ។ ក្រុមនីមួយៗបង្ហាញពីការសម្តែងរបស់ខ្លួនឲ្យអ្នកចូលរួមដទៃទៀតទស្សនា។ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ល្ខោនសង្គមនីមួយៗ អ្នកចូលរួមត្រូវពិភាក្សាគ្នាអំពីជម្លោះក្នុងសហគមន៍ ដែលអាចនាំទៅរកដំណោះស្រាយ។ ឬមួយអ្នកអាចរង់ចាំទាល់តែក្រុមទាំងអស់បានសម្តែងចប់ រួចទើបពិភាក្សារួមគ្នាទាំងអស់តែម្តងក៏បាន។
3. ៣. តើអ្នកមានអារម្មណ៍ដូចម្តេចដែរ? បន្ទាប់ពីសម្តែងល្ខោនសង្គម និងមុនពេលចាប់ផ្តើមការពិភាក្សាចូរសួរអ្នកចូលរួមម្នាក់ៗថាពួកគេមានអារម្មណ៍យ៉ាងដូចម្តេចក្នុងការសម្តែងតួរបស់ខ្លួន។ សួរអ្នកទស្សនាថាតើពួកគេមានអារម្មណ៍បែបណាក្នុងអំឡុងពេលសម្តែងនីមួយៗ និងថាតើតួអង្គសម្តែងបានធ្វើឲ្យពួកគេមានអារម្មណ៍បែបណាចំពោះជម្លោះដែលកើតឡើង។

អ្នកសម្របសម្រួលសកម្មភាពគួរតែយល់ច្បាស់អំពីជម្លោះដែលកើតឡើងជាក់ស្តែងនៅក្នុងសហគមន៍ និងត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នលើប្រតិកម្មចេញពីសមាជិកសហគមន៍ផ្សេងៗគ្នាដែលអាចបញ្ចេញក្នុងពេលពិភាក្សា។ ក្នុងអំឡុងល្ខោនសង្គម ត្រូវព្យាយាមបង្កើតបរិយាកាសមួយដែលមានសុវត្ថិភាពនិងបើកចំហរ ដែលប្រជាជនមិនខ្លាចនឹងបញ្ចេញទស្សនៈរបស់ខ្លួន។

ជ្រើសរើសសាច់រឿងខាងក្រោមមួយចំនួនដើម្បីបង្កើតជាល្ខោនសង្គមស្តីអំពីជម្លោះព្រៃឈើ។ ឬមួយបង្កើតល្ខោនសង្គមដោយខ្លួនឯង ដោយផ្អែកលើជម្លោះជាក់ស្តែងនៅក្នុងសហគមន៍របស់អ្នក។

សានភាពទ១។ តួអង្គ៖ បុរស និងសត្វគោ, អ្នកដើររកឱសថរុក្ខជាតិ, អ្នកចូលរួមក្នុងការប្រជុំ។

បន្ទាប់ពីបានចាកចេញពីសហគមន៍ច្រើនឆ្នាំមកហើយ បុរសម្នាក់បានត្រឡប់មកវិញដោយមានសត្វគោ១០ក្បាល រួចក៏ចាប់ផ្តើមឲ្យពួកវាស៊ីស្មៅនៅក្នុងព្រៃសហគមន៍។ នៅពេលប្រជាជនដទៃទៀតទៅដើររកឱសថនិងស្បូវ ពួកគេឃើញថាសត្វគោទាំងនោះស៊ីស្មៅនិងរុក្ខជាតិជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យនៅសល់រុក្ខជាតិតិចតួចសម្រាប់ពួកគេ។ ពួកគេបានកោះហៅប្រជុំពិភាក្សាបញ្ហានេះ។ បុរសចិញ្ចឹមគោអះអាងថាគាត់មានសិទ្ធិឲ្យគោស៊ីស្មៅ ទោះជាវាស៊ីអស់ប៉ុន្មានក៏ដោយ។ អ្នកដទៃមិនយល់ស្រប។ តើមានអ្វីកើតឡើងតទៅទៀត?

សានភាពទ២។ តួអង្គ៖ បុរសវ័យក្មេងម្នាក់កាប់ដើមឈើ, មន្ត្រីរាជការ, ស្ត្រីរកឧស។

បុរសវ័យក្មេងប៉ុន្មាននាក់កំពុងកាប់ដើមឈើនៅលើដីមួយក្នុងសង្កាត់ដោយគ្មានការអនុញ្ញាត រួចលក់ឈើអាររួចទៅឲ្យមន្ត្រីរាជការដែលដឹកឈើទាំងនោះចេញដោយប្រើរថយន្តធំ។ ស្ត្រីម្នាក់ធ្វើដំណើរទៅកន្លែងដែលគាត់តែងតែរកឧស ហើយឃើញបុរសវ័យក្មេងទាំងនោះកំពុងកាប់ដើមឈើ។ បុរសម្នាក់ក្នុងនោះគឺជាកូនប្រុសរបស់គាត់។ គាត់ត្រឡប់ទៅសហគមន៍វិញ រួចប្រាប់ម្តាយរបស់បុរសឯទៀត។ ស្អែកឡើងស្ត្រីទាំងនេះទៅក្នុងព្រៃដើម្បីប្រាប់កូនៗរបស់គាត់ឲ្យឈប់កាប់ដើមឈើ។ កូនរបស់ស្ត្រីទី១និយាយថា គាត់ត្រូវការប្រាក់ពីការលក់ឈើនេះដើម្បីទិញថ្នាំឲ្យកូនស្រីរបស់គាត់ដែលត្រូវជាចៅរបស់ស្ត្រីនេះ។ តើមានអ្វីកើតឡើងតទៅទៀត?

សានភាពទ៣។ តួអង្គ៖ ពួកអ្នកភូមិមានពូថៅ និងសត្វគោ, ពួកអាជ្ញាធរខេត្តមានម៉ាស៊ីនអារឈើ និងរថយន្តដឹក, មន្ត្រីប្រឹក្សាភូមិ។

ជាច្រើនជំនាន់មកហើយ អ្នកភូមិតែងតែកាប់ឈើដោយប្រើពូថៅ រួចប្រើគោឲ្យទាញឈើកាប់រួច។ ឥឡូវនេះមានបុរសមួយក្រុមមកពីអាជ្ញាធរខេត្តប្រដាប់ដោយម៉ាស៊ីនអារឈើ កំពុងកាប់ឈើក្នុងព្រៃ ហើយនិយាយថាព្រៃឈើគឺជាទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ។ ថ្ងៃមួយបុរសទាំងនេះបានយកម៉ាស៊ីនឈូសដី និងឧបរកណ៍ធ្ងន់។ ពួកគេចង់ធ្វើផ្លូវទៅក្នុងព្រៃដើម្បីអាចដឹកឈើធំៗបាន។ បុរសក្នុងភូមិមួយក្រុមបានទៅក្នុងព្រៃដើម្បីប្រឈមមុខនឹងពួកគេ។ តើមានអ្វីកើតឡើងតទៅទៀត?

ការធ្វើឲ្យអ្នកសម្តែងផ្តាច់ខ្លួនពីតួសម្តែងនៅមុនពេលចាប់ផ្តើមការពិភាក្សា បង្ការមិនឲ្យសមាជិកក្រុមនៅមានអារម្មណ៍គិតថាគាត់ជាតួចិត្តអាក្រក់ឬជាជនរងគ្រោះ។ ជាការសំខាន់គឺមិនត្រូវយល់ច្រឡំថាមនុស្សម្នាក់មានលក្ខណៈដូចការសម្តែងឡើយ។

1. ៤. ពិភាក្សាអំពីល្ខោនសង្គមនីមួយៗ ប្រាប់ឲ្យអ្នកសម្តែងប្រមូលប្រដាប់តុបតែងឆាកទុកនៅមួយដុំនៅខាងមុខបន្ទប់ រួចត្រឡប់ចូលរួមក្នុងក្រុមវិញ។ បន្ទាប់មកសួរសំណួរមួយចំនួនដល់ពួកគេដើម្បីជួយក្រុមទាំងមូលឲ្យ៖
   • និយាយប្រាប់ថាអ្វីខ្លះបានកើតឡើងនៅក្នុងល្ខោនសង្គម។
   • កំណត់រកតួអង្គណាខ្លះដែលជាអ្នកបង្កជម្លោះ។
   • កំណត់រកតម្រូវការខុសៗគ្នាដែលជាមូលហេតុឫសគល់នៃជម្លោះ។
   • ផ្តល់យោបល់អំពីវិធីដោះស្រាយជម្លោះឲ្យបានយូរអង្វែង។

   
   ធ្វើឡើងវិញនូវដំណើរការនេះចំពោះល្ខោនសង្គមនីមួយ។ អ្នកសម្របសម្រួលអាចសរសេរពីគំនិតសំខាន់ៗនៅលើក្រដាសធំៗឬក្តារខៀន។

សំណួរ៖ តើអ្វីជាមូលហេតុនៃជម្លោះ?	ចម្លើយ៖ បុរសម្នាក់ចង់ចិញ្ចឹមគោ ប៉ុន្តែវាបំផ្លាញព្រៃ។
សំណួរ៖ ហេតុអ្វីបានជាបុរសនេះគិតថាគាត់មានសិទ្ធិចិញ្ចឹមគោនៅក្នុងព្រៃ?	ចម្លើយ៖ គ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងថាអ្នកណាអាចប្រើប្រាស់ព្រៃឈើ និងប្រើក្នុងបំណងអ្វីទេ។
សំណួរ៖ តើការបំផ្លាញព្រៃឈើប៉ះពាល់សហគមន៍យ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ?	ចម្លើយ៖ លែងមានឱសថនិងស្បូវ។
ចម្លើយ៖ដូច្នេះតើតម្រូវការអ្វីខ្លះដែលមាននៅក្នុងជម្លោះ?	ចម្លើយ៖ តម្រូវការប្រើប្រាស់ផលិតផលព្រៃឈើ និងតម្រូវការចិញ្ចឹមគោ។
សំណួរ៖ តើមានវិធីណាដែលអាចបំពេញតម្រូវការទាំងពីរនេះដែរឬទេ?	ចម្លើយ៖ គាត់អាចចិញ្ចឹមគោឲ្យស៊ីស្មៅនៅកន្លែងដែលគ្មានរុក្ខជាតិដែលសហគមន៍ត្រូវការ។ ចម្លើយ៖ ម្ចាស់គោអាចសង់របង។ ចម្លើយ៖ ម្ចាស់គោអាចបោះបង់សិទ្ធិប្រមូលផលិតផលព្រៃឈើរបស់ខ្លួន ដើម្បីប្តូរយកសិទ្ធិក្នុងការចិញ្ចឹមគោ បន្ទាប់មកគាត់អាចទិញផលិតផលទាំងនោះពីប្រជាជនវិញ។
ប្រសិនបើការពិភាក្សាបង្កើតឲ្យមានការខ្វែងគំនិតគ្នាយ៉ាងច្រើន នោះជាការសំខាន់គឺត្រូវបញ្ចប់សកម្មភាពក្នុងវិធីមួយដែលធ្វើឲ្យពួកគេរួមគ្នា។ ឧទាហរណ៍ ការច្រៀងចម្រៀងរួមគ្នា ឬធ្វើសកម្មភាពដែលសហការគ្នា អាចជួយប្រជាជនឲ្យបញ្ចប់សកម្មភាពជាមួយអារម្មណ៍ប្រសើរ។