Hesperian Health Guides

ប្រើប្រាស់ទឹកឲ្យមានប្រយោជន៍បំផុត

នៅក្នុងជំពូកនេ:

កសិករគ្រប់រូបត្រូវការទឹក។ ប្រសិនបើអ្នករស់នៅកន្លែងស្ងួត វិធីល្អបំផុតក្នុងការបម្រុងទឹក គឺត្រូវដាំរុក្ខជាតិក្នុងតំបន់ ឬរុក្ខជាតិដែលត្រូវការទឹកតែក្នុងអំឡុងរដូវភ្លៀងប៉ុណ្ណោះ។ ជីបៃតងនិងកាកសំណល់រុក្ខជាតិ ជួយទប់ទឹកក្នុងដី ហើយរបាំងវ័ណ្ឌវង់នឹងសន្សំសំចៃទឹកដោយមិនឲ្យវាហូរហៀរចោល។ មធ្យោបាយដទៃទៀតដើម្បីសន្សំសំចៃទឹកនៅក្នុងកសិដ្ឋានមាន ៖

  • ការស្រោចទឹកតក់ៗ ចេញពីទុយោដែលអូសនៅលើឬនៅក្រោមដី ធ្វើឲ្យប្រើប្រាស់ទឹកបន្តិចបន្តួច និងបំផ្លាញដីតិចតួចបំផុត ជាជាងការចាក់ទឹកពីលើ។
  • ដាំដើមឈើមានម្លប់ ដើម្បីការពាររុក្ខជាតិនិងដីមិនឲ្យស្ងួតដោយសារកម្តៅថ្ងៃ។ ដើមឈើខ្លះទាញទឹកពីក្នុងដីឡើងមកលើដើម្បីឲ្យរុក្ខជាតិឫសរាក់ៗប្រើប្រាស់។
  • ដាំដំណាំជិតៗគ្នានៅក្នុងដីម្លប់ ដើម្បីកុំឲ្យវាស្ងួត។ ខ្យល់រវាងរុក្ខជាតិនីមួយៗដែលនៅជិតគ្នា មានសំណើមបន្តិចបន្តួចដើម្បីកុំឲ្យរុក្ខជាតិស្រពោន។ យើងអាចធ្វើដូចនេះដោយប្រើជីបៃតង ឬដោយការដាំដំណាំចម្រុះរួមគ្នានៅលើដីតែមួយ។
A woman pours water into a pail hanging from a scaffold, which drips water onto her crops.
រន្ធតូចៗនៅលើទុយោ អនុញ្ញាតឲ្យទឹកចេញបន្តិចម្តងៗទៅក្នុងដីយឺត។
Alternating ground-cover and non-ground-cover plants grow along a slope.
ដំណាំច្រៀកគ្នា
  • ដាំដំណាំច្រៀកគ្នា (ការដាំដំណាំខុសៗគ្នាជាមួយគ្នានៅតាមបណ្តោយខ្សែវ័ណ្ឌវង់) ដើម្បីជួយឲ្យដំណាំទាំងនោះចែករំលែកភាពសំណើមជាមួយគ្នា។ យើងដាំដំណាំដែលគ្របដណ្តប់ដីបានច្រើន នៅខាងលើក្នុងខ្សែវ័ណ្ឌវង់ ហើយនៅពីក្រោមវា យើងដាំដំណាំដែលគ្របដណ្តប់ដីបានតែបន្តិចបន្តួច។ ទឹកប្រមូលនៅក្នុងគម្របដី ហើយហូរទៅលើដំណាំខាងក្រោមវា។

Crops growing in planting pits.

ជីករណ្តៅជម្រៅប្រហែល១៥ស.មក្នុងអំឡុងរដូវប្រាំង។
ពូនដីជាគំនរនៅខាងក្រោមរណ្តៅ ដើម្បីធ្វើជាជញ្ជាំងតូចមួយ។
ដាក់ជីឬជីកំប៉ុសទៅក្នុងរណ្តៅនីមួយ។
ចន្លោះពីរណ្តៅនីមួយៗគឺប្រហែល១ដងកន្លះនៃជម្រៅរណ្តៅ។

ធ្វើរណ្តៅរុក្ខជាតិ

រណ្តៅរុក្ខជាតិប្រមូលទឹកភ្លៀងដើម្បីជួយឲ្យរុក្ខជាតិលូតលាស់សូម្បីតែក្នុងស្ថានភាពស្ងួតខ្លាំងក៏ដោយ។ ការដាំរុក្ខជាតិច្រើននៅក្នុងរណ្តៅតែមួយ គឺប្រើប្រាស់ទឹកមានប្រយោជន៍បំផុត។ ដំណាំដែលត្រូវការទឹកច្រើន លូតលាស់ល្អបំផុតនៅខាងក្រោមបំផុតនៃជម្រាលភ្នំ។ ដំណាំដែលត្រូវការទឹកតិចតួច លូតលាស់ល្អនៅផ្នែកខាងលើនៃជម្រាលភ្នំ។

នៅឆ្នាំទី២ អាចដាំនៅក្នុងរណ្តៅដដែល ឬជីករណ្តៅថ្មីៗនៅចន្លោះរណ្តៅចាស់។ ប្រសិនបើអ្នកជីករណ្តៅថ្មីៗ នោះតំបន់ទាំងមូលនិងមានជីជាតិក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំ។

ជញ្ជាំងថ្មបង្ការសំណឹកនិងសន្សំសំចៃទឹក

ខ្ពង់រាបប៊ឺគីណាហ្វាសូ(Burkina Faso) មានដីរាបស្មើ និងជម្រាលមិនចោត។ នៅទីនោះតែងតែមានទឹកភ្លៀងតិច ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយគឺមានកាន់តែតិចទៅទៀត ធ្វើឲ្យដីនិងប្រជាជនកំពុងរងគ្រោះ។ ដើម្បីបម្រុងទឹក និងបង្ការសំណឹក កសិករសាងសង់ជញ្ជាំងថ្មទាបៗកាត់ទទឹងចម្ការ។ ជញ្ជាំងទាំងនោះបន្ថយល្បឿនទឹកហូរ ធ្វើឲ្យវាមានពេលគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីជ្រាបចូលដី។ ជញ្ជាំងថ្មក៏ជួយបង្ការការហូរដាច់ដីផងដែរ ហើយវាប្រមូលដីដែលហូរដាច់ពីចំណោតខ្ពស់។



កសិករក៏ជីករណ្តៅធំៗដើម្បីដាំរុក្ខជាតិផងដែរ។ ពួកគេដាក់ជីកំប៉ុសឬជីលាមកសត្វដើម្បីផ្តល់ជីជាតិដល់ដំណាំនិងទប់ទឹក។

Farmers digging planting holes next to a gully.


នៅកន្លែងដែលមានស្នាមភ្លោះ ប្រជាជនចាក់បំពេញវាដោយដុំថ្ម។ ប្រសិនបើស្នាមភ្លោះមានទំហំធំពេក ពួកគេសង់ជញ្ជាំងថ្មកាត់ទទឹងវា។ ក៏ដូចនៅក្នុងចម្ការដែរ ជញ្ជាំងថ្មក្នុងស្នាមភ្លោះ កាត់បន្ថយល្បឿនទឹកហូរ និងការពារមិនឲ្យវាដាច់កាន់តែខ្លាំង។ ច្រើនឆ្នាំទៅ ដីអាចបំពេញស្នាមភ្លោះវិញ។


តាមរយៈការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយទាំងនេះ កសិករនៅខ្ពង់រាបប៊ឺគីណាហា្វសូ អាចធ្វើឲ្យដីកាន់តែមានជីជាតិ និងកែលម្អទិន្នផលដំណាំសូម្បីតែមានទឹកភ្លៀងតិចក៏ដោយ។ ហើយដោយមានអាហារបន្ថែម សុខភាពរបស់ប្រជាជនក៏បានប្រសើរដែរ។